การจัดลำดับอาวุโสในราชการ เพื่อใช้ในการบริหารงานบุคคลของข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา ตามหนังสือสำนักงาน ก.ค.ศ. (ว22/2555)
การจัดลำดับอาวุโสในราชการ เพื่อใช้ในการบริหารงานบุคคลของข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา ตามหนังสือสำนักงาน ก.ค.ศ. (ว22/2555)
การจัดลำดับ”อาวุโส” ในราชการ
ข้าราชการบางคนอาจเข้าใจว่า ถ้าตนเองมีอายุมากกว่า ถือว่าตนเองอาวุโสที่สุด เมื่อมีการแต่งตั้งหรือเลื่อนตำแหน่งในระดับสูงขึ้น มักจะคิดตนนั้นมีอาวุโส (อายุมากกว่า) สมควรที่จะได้ตำแหน่งนั้นๆ ซึ่งเป็นความเข้าใจที่ผิด เนื่องจากการแต่งตั้งหรือเลื่อนตำแหน่งในระดับที่สูงขึ้นของข้าราชการพลเรือนสามัญ นั้น ก.พ.ไม่ได้กำหนดหลักเกณฑ์เรื่องอาวุโสไว้แต่อย่างใด
คำว่า “อาวุโส” มีปรากฏอยู่ในพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดินพ.ศ ๒๕๓๔ มาตรา ๕๖ เกี่ยวกับการให้ “หัวหน้าส่วนราชการประจำจังหวัด” ซึ่งมีอาวุโสตามระเบียบแบบแผนของทางราชการ เป็นผู้รักษาราชการแทนผู้ว่าราชการจังหวัด และมาตรา๖๔ วรรคสาม เกี่ยวกับการให้ “หัวหน้าส่วนราชการประจำอำเภอ” ซึ่งมีอาวุโสตามระเบียบแบบแผนของทางราชการ เป็นผู้รักษาราชการแทนนายอำเภอ นอกจากนี้ยังพบอยู่ในระเบียบสำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุขว่าด้วยการใช้ การเก็บรักษา การซ่อมบำรุง รถส่วนกลางและรถรับรอง พ.ศ. ๒๕๒๖ ข้อ ๓ นิยามคำว่า “ผู้ควบคุมรถ” หมายถึง ผู้ใช้รถในกรณีที่ผู้ใช้รถเดินทางไปคนเดียว และผู้อาวุโสที่สุด ในกรณีที่การใช้รถมีผู้ร่วมเดินทางไปหลายคนการจัดลำดับ “อาวุโส” ในราชการ นั้น สำนักงาน ก.พ.เคยตอบข้อหารือ ตามหนังสือ ที่ นร ๐๖๐๔/๑๑๘๔ ลงวันที่ ๑๗ ตุลาคม ๒๕๒๙ โดยมีการเรียงลำดับของอาวุโส สรุปดังนี้
การจัดลำดับอาวุโสในราชการ
๑. ดำรงตำแหน่งในระดับที่สูงกว่า (กรณีข้าราชการพลเรือนสามัญ ระดับของตำแหน่ง อาจเทียบตามหนังสือสำนักงาน ก.พ.ที่ นร ๑๐๐๖/ว ๑๒ ลงวันที่ ๑๑ ธันวาคม๒๕๕๑)
๒. ระดับเดียวกัน แต่ได้รับแต่งตั้งก่อน
๓. ระดับเดียวแต่งตั้งพร้อมกัน แต่เงินเดือนสูงกว่า
๔. เงินเดือนเท่ากัน แต่อายุราชการมากกว่า
๕. อายุราชการเท่ากัน แต่เครื่องราชฯ สูงกว่า
๖. เครื่องราชฯ ชั้นเดียวกัน แต่ได้รับในชั้นนั้นก่อน
๗. เครื่องราชฯ ชั้นเดียวกัน/พร้อมกัน แต่อายุตัวแก่กว่า
ดังนั้น จะเห็นได้ว่าการอ้างว่าตนเองมีอาวุโสมากกว่าเพราะอายุแก่กว่า นั้น จึงไม่ถูกต้องเพราะตามหนังสือตอบข้อหารือดังกล่าวข้างต้น อายุตัว นั้น นับอยู่ในลำดับท้ายสุด
ด้วย ก.ค.ศ. มีมติกำหนดแนวปฏิบัติการจัดลำดับอาวุโสโนราชการ เพื่อใช้ในการบริหารงานบุคคล ของข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา ดังนี้
1. ข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาผู้มีวิทยฐานะสูงกว่า ถือว่าผู้ถือว่าผู้นั้นอาวุโสกว่า
2. ถ้าเป็นผู้ที่มีวิทยฐานะเท่ากันผู้ใดให้รับการเลื่อนวิทยฐานะนั้นก่อน ถือว่าผู้นั้นอาวุโสกว่า
3. ถ้าเป็นผู้ที่ได้รับแต่งตั้งให้ได้รับการเลื่อนวิทยฐานะพร้อมกันผู้ใดได้รับเงินเดือนมากกว่า
ถือว่าผู้นั้นอาวุโสกว่า
4. ถ้าเป็นผู้ที่ได้รับเงินเดือนเท่ากันผู้เหมีอายุราชการมากว่า ถือว่าผู้นั้นอาวุโสกว่า
5. ถ้าเป็นผู้ที่มีอายุราชการเท่ากันผู้ใดได้รับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ในชั้นสูงกว่า ถือว่าผู้นั้น
อาวุโสกว่า
6. ถ้ามันผู้ที่ด้รับหรือเราชนิยากหนในในตัวกันไม่ได้รับครื่องราชนิสใยรถาวนั้นนั้นนั้นนั้น
ถือว่าผู้นั้นอาวุโสกว่า
7. ถ้าเป็นผู้ที่ได้รับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ในชั้นเดียวกันพร้อมกันผู้ใดมีอายุแก่กว่า ถือว่าผู้นั้น
อาวุโสกว่า
ทั้งนี้ หากเป็นตำแหน่งที่เกิดก่อนพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา
พ.ศ. ๒๕๔๗ ประกาศใช้ ให้ขออนุมัติ ก.ค.ศ. เป็นรายกรณีไป
ขอบคุณที่มา : ศธ.360 องศา
